در زندگی كودك، محدودیتها درست مانند حصارهای یك پل، وجودشان الزامی است. بهعبارت دیگر كودك در كنار آنها احساس امنیت میكند. كودكی كه برایش حد و مرزی تعیین نشده است، هرگز احساس نمیكند كه دوستش دارند.
چنانچه محدودیتها منطقی و واقعگرایانه باشد و در اجرای آن سرسختی افراطی اعمال نشود، كودك درك میكند كه وجود آنها فقط برای تأمین امنیت اوست. همچنین، او از این طریق میآموزد كه در آینده مسئولیتپذیر باشد و از همه مهمتر، كودك متوجه میشود كه محدودیتها نتیجهی عشقی است كه شما نسبت به او دارید. البته مسلماً كودك بهطور آگاهانه به این نتایج نمیرسد، اما این احساسات در ذهن و ضمیر ناخودآگاه او نقش میبندد.
- همیشه از خود بپرسید كه آیا قانونی كه میخواهید تعیین كنید، میتواند بجا و مناسب باشد.
- آیا كودك میتواند آن را رعایت كند؟ مثلاً: این كه از كودك بخواهیم كه به پریز برق دست نزند، كاری بیهوده است؛ زیرا او در سن كنجكاوی و كشف كردن بهسر میبرد. در واقع راهحل این مسئله این است كه از محافظهای امنیتی برای پوشاندن سوراخهای پریز استفاده شود.
- اگر كودك نتواند قانونی كه شما برای او تعیین میكنید را رعایت كند، احساس شكست میكند.
- وعدهها و یا محدودیتهایی در نظر بگیرید تا كودك براساس آنها بتواند موفق شود (تنبیه ـ پاداش).
- قوانین و تنبیه و پاداش مربوط به آن را بهوضوح مشخص كنید تا برای اجرای آن ابهام و سردرگمی پیش نیاید.
- قوانین را اجرا كنید. به این منظور باید برای كودك مشخص كنید كه اگر حد و حدود خود را رعایت نكند، چه اتفاقی میافتد. اگر تصمیم گرفتهاید كه او را تنبیه و یا از امتیازی محـروم كنید، حتماً به آن پایبند باشید. اما درعیـن مصمم بودن، آرامش خود را حفظ كنید. فـراموش نكنید كه برای اجرای قـوانین، كودك به ثبـات شما نیاز دارد. بنابراین اگر به آنچه میگویید عمل نكنید، اعتبار خود را ازدست میدهید.
- سعی كنید از قبل برای خود مشخص كنید كدام قوانین قابل تغییراند، و كدامیك غیرقابل بحث میباشند.
- به رفتار بدی كه مرتباً كودك مرتكب میشود، توجه كنید و برای جلوگیری از تكرار آن، سعی كنید دلیل آن را پیدا كنید و دریابید كه رسیدن به چه هدفی در آن مستتر است.
- فقط قوانین منفی تعیین نكنید و همیشه درحال منع كردن نباشید. شما میتوانید قوانین مثبتی نیز برای كودك در نظر بگیرید كه با استفاده از آن یاد بگیرد كه چگونه احساسات خود را كنترل و بیان كند. به عنوان مثال: از او بخواهید كه هرگاه احساس عصبانیت میكند به شما بگوید، تا بدین طریق بتواند بر آن مسلط شود و آن را خنثی كند.
- هرگاه كودك به قوانین احترام میگذارد و آنها را رعایت میكند، او را تشویق كنید.
- قوانین و محدودیتها را همگام با رشد و تحول كودك تغییر دهید.